- De toekomst van de Britse monarchie is onzeker, nu koning Charles kanker blijkt te hebben.
- Royalty watcher en koninklijk biograaf Phil Dampier zegt tegen Business Insider dat de monarchie grote risico’s loopt.
- De Britse koninklijke familie is relatief klein, wat problemen kan opleveren bij de erfopvolging en het vervullen van koninklijke taken.
- Lees ook: Koning Charles heeft bijna €500 miljoen aan bezittingen geërfd, maar dat is slechts een fractie van zijn vermogen: zo verdient de Britse monarchie jaarlijks miljoenen
De Britse koning Charles is gediagnosticeerd met kanker en dat kan bredere gevolgen hebben voor de monarchie. Het staat er namelijk niet al te best voor met de lijn van erfopvolging binnen het Britse koningshuis.
Buckingham Palace maakte maandag bekend dat er kanker is vastgesteld bij de 75-jarige Britse koning, terwijl hij behandeld werd voor een vergrote prostaat. Er werden geen mededelingen gedaan over het type kanker dat is vastgesteld, maar wel legt de koning zijn publieke taken tijdelijk neer voor de behandeling.
De koning blijft wel staatszaken en officiële documenten afhandelen tijdens zijn behandeling. Maar zijn publieke optredens worden tijdelijk gepauzeerd. Verwacht wordt dat andere familieleden, zoals troonopvolger prins William en prinses Anne (de zus van Charles) dat op gaan vangen.
De situatie rond Charles legt een aantal problemen bloot die de toekomst van het Britse koningshuis in gevaar kunnen brengen: de lijn van de erfopvolging is beperkt en er is weinig jonge aanwas. Royalty watchers geven tegen Business Insider dat dit de Britse monarchie kwetsbaar maakt.
De Britse monarchie vergrijst
Voordat hij de troon besteeg, was al duidelijk dat Charles de omvang van het Britse koningshuis wilde beperken, zodat de Britse belastingbetaler minder royals zou hoeven te onderhouden.
Koninklijk biograaf Phil Dampier zegt tegen Business Insider dat er eigenlijk te weinig directe leden van het koningshuis zijn, na het terugtreden van prins Andrew in 2019 en het uittreden prins Harry en Meghan Markle in 2020.
Dampier zegt dat de monarchie bij "onvoorziene gebeurtenissen weleens heel snel ineen kan instorten". Het meest gevreesde scenario is dat er met zowel koning Charles als zijn troonopvolger prins William iets gebeurt waardoor ze de rol van staatshoofd niet meer zouden kunnen vervullen, "De monarchie kan veel slagkracht kwijtraken als er, god verhoede, een ramp zou plaatsvinden", legt Dampier uit.
De 10-jarige prins George, de oudste zoon van William en Kate, is de tweede in de lijn van troonsopvolging. Hij kan echter pas vanaf zijn 18e koninklijke taken op zich nemen.
Als George al vóór die tijd de troon zou moeten bestijgen, zou er een lid van het koninklijk huis moeten worden aangesteld als regent om uit zijn naam de koninklijke verplichtingen op zich te nemen. Maar het is onduidelijk wie er in een dergelijk scenario zou moeten worden aangewezen voor die taak.
Op dit moment zijn er slechts tien actieve leden in het Britse koningshuis, van wie de meesten de pensioenleeftijd naderen.
Charles werd in 2022 op 73-jarige leeftijd de oudste persoon in de Engelse geschiedenis die tot koning werd gekroond. Koningin Camilla en prinses Anne zijn beiden ook in de zeventig, terwijl prins Edward en zijn vrouw Sophie dit jaar allebei 60 worden.
Abdicatie van Charles zou 'persoonlijke tragedie' zijn
De toekomst van Charles is na het nieuws over zijn diagnose met kanker onzeker geworden. Ondanks de vele speculaties achten royalty watchers Richard Fitzwilliams, Victoria Howard en Marlene Koenig het onwaarschijnlijk dat Charles afrteedt, aangezien dat niet gebruikelijk is voor Britse monarchen.
Abdicatie is in Nederland en Spanje wel de de norm. en onlangs kondigde Koningin Margrethe van Denemarken ook haar aftreden aan. Maar in het Verenigd Koninkrijk zien monarchen hun werk als "een levenslange taak", zegt oprichter Victoria Howard van The Crown Chronicles tegen Business Insider.
"Hoewel hij misschien een minder centrale rol zal kunnen vervullen en zijn familie hem moet helpen met zijn dagelijkse activiteiten, zal hij zijn uiterste best doen om de boel draaiende te houden", aldus Howard.
Volgens Fitzwilliams zal abdicatie alleen worden overwogen in extreme omstandigheden en zou dat een "persoonlijke tragedie" zijn voor de koning.
Historicus Koenig wijst erop dat de 1937 Regency Act in werking kan treden, als Charles te ziek wordt om zijn taken te kunnen uitoefenen. Prins William kan dan taken overnemen, zonder dat de koning formeel hoeft af te treden.
William zou dan wel toestemming nodig hebben van de echtgenote van de monarch en van regeringsvertegenwoordigers, zoals de Lord Chancellor, de Lord Chief Justice, Master of the Rolls en de voorzitter van het Lagerhuis.
Het Britse koningshuis heeft een groter aantal actieve leden nodig
Of Charles nu wel of niet aftreedt, het probleem van de geringe omvang van het aantal leden van het koningshuis blijft bestaan. Een te kleine koninklijke kring brengt onvermijdelijk risico's met zich mee.
Koenig zegt dat de koning moet overwegen jongere royals te werven die nu niet voor het koningshuis aan het werk zijn. Zij zouden William kunnen ondersteunen. "Als we een worse case-scenario krijgen en William al snel koning wordt, dan zijn er meer mensen nodig die taken op zich kunnen nemen", zegt ze.
Volgens Koenig kunnen de dochters van prins Andrew, de 35-jarige prinses Beatrice en de 33-jarige prinses Eugenie, naar voren stappen en koninklijke taken gaan vervullen, als Charles of William daar om vragen.
Royalty watcher Kristen Meinzer is het eens met Koenig. In een eerder interview met Business Insider gaf ze aan dat Beatrice Eugenie "jeugdige energie" zouden kunnen inbrengen.
Het Britse koningshuis moet uit het oogpunt van risicospreiding uitbreiden om te kunnen overleven en relevant te blijven. Maar of dat ook daadwerkelijk gaat gebeuren, is de vraag. "Hoezeer Buckingham Palace ook probeert om dingen klein te houden, ik schrijf al 37 jaar over de koninklijke familie en je kunt nooit iets voorspellen", zegt Dampier.